Technologia grafenu – polski wkład

Co to w ogóle jest grafen?

Grafen to odmiana węgla w formie przypominającej budową plaster miodu. Ma jednoatomową grubość i z tej przyczyny jest w przybliżeniu strukturą dwuwymiarową. Grafen posiada właściwości, które sprawiają, że może zrewolucjonizować współczesny świat. Jest on bardzo wytrzymałym materiałem i świetnym przewodnikiem ciepła oraz prądu (lepszym niż krzem).
Pojawiają się przypuszczenia, że sprawdzi się jako podłoże do podzespołów elektronicznych, budulec procesorów komputerowych, elastycznych wyświetlaczy oraz akumulatorów telefonów komórkowych.

Technologia wytwarzania grafenu

Pomysły te należą na razie do odległej przyszłości z powodu trudności w rozpoczęciu jego produkcji związanych z wysokimi kosztami. Jeszcze do niedawna technologia wytwarzania grafenu, polegająca na mechanicznym odrywaniu kolejnych warstw grafitu była tak kosztowna, że centymetr kwadratowy kosztował 100 mln dolarów, co czyniło go najdroższym materiałem świata.

Na szczęście są dostępne inne techniki wytwarzania tego materiału. Jedną z nich jest osadzanie z fazy gazowej na metalach rozpoczęte przez Koreańczyków. Wytworzony w ten sposób grafen nie ma tak wysokiej jakości jak ten z grafitu, ale sprawdzi się do budowy ekranów dotykowych.

Istnieje również technologia pozwalająca na wytwarzanie grafenu poprzez kosztowny rozkład termiczny węgliku krzemu, w wyniku którego powstaje wysokiej jakości produkt.

Technologia grafenu – polski wkład

Również Polacy mają swój udział w wytwarzaniu tego niezwykłego związku.

W 2011 roku Zespół pod kierownictwem dr. inż. Włodzimierza Strupińskiego z Instytutu Technologii Materiałów Elektronicznych wraz z Wydziałem Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego ogłosił wspólne opracowanie technologii pozyskiwania dużych płatów wysokojakościowego grafenu. Wynalazek ten został zabezpieczony patentem, ale wykorzystanie jego praktycznych zastosowań wymaga dalszych badań.

Niestety dalsze losy polskiego wkładu w pracę nad technologią grafenu nie toczą się pomyślnie.
W 2017r. autor patentu dr. Strupiński został zwolniony z Instytutu po 34 latach pracy.
Natomiast powołana do prac nad komercjalizacją tego wynalazku spółka wystawiła na sprzedaż urządzenia do produkcji grafenu, a w 2018 roku stała się przedmiotem śledztwa w kwestii ewentualnych nieprawidłowości pracy poprzedniego zarządu.

Zmarnowana szansa?

Przykład grafenu pokazuje, że można mieć w kraju świetnych specjalistów i technologię wartą miliony, a mimo to zmarnować szansę wejścia na innowacyjny rynek i zarobienia naprawdę dużych pieniędzy. Grafen dawał Polsce szansę stania się liczącym graczem w prężnie rozwijającej się branży. Niestety nawet taką okazję rodacy potrafili wypuścić z rąk. Na obecną chwilę inne kraje rozwijają technologię grafenu, a w Polsce toczą się śledztwa odnośnie możliwości popełnienia przestępstw w miejscach powołanych do pracy nad tym niezwykłym związkiem.