Utrata danych z komputera i co dalej?
3 min readPrawie każdy kto ma styczność z komputerem, czy to w pracy czy w domu, miał wątpliwą przyjemność bycia ofiarą utraty lub przypadkowego usunięcia danych. Na całe szczęście wszystkie współczesne systemy operacyjne posiadają wbudowane narzędzia do automatycznego odzyskiwania danych. Nie zawsze jednak można z niego skorzystać – może się zdarzyć tak że dane ulegną uszkodzeniu lub są częścią bardziej złożonej aplikacji i nie sposób odzyskać ich w zwykły sposób. Postaram się tutaj odpowiedzieć na pytania takie jak “Czym jest odzyskiwanie danych?”, “Kto się tym zajmuje” oraz “Jak dokładnie wygląda proces odzyskiwania danych ?”
Odzyskiwanie danych to proces przywracania systemu plików. System i struktura plików zależne są od systemu operacyjnego jakiego używamy. Ten właśnie system kataloguje dane i ich dokładne miejsce na dysku. Dobrą analogią do systemu jest lista wskazówek i drogowskazów wskazujących miejsce położenia konkretnych plików. Gdy kasujemy plik, system operacyjny usuwa z tej listy drogowskaz wskazujący drogę do tego właśnie pliku. Sam plik pozostaje nienaruszony w miejscu w którym był wcześniej, jednak system nie ma już o nim informacji i traktuje go jako puste miejsce. Zatem gdy używamy przycisku “przywróć”, tak naprawdę każemy systemowi operacyjnemu przywrócić nie plik, a drogowskaz do niego. Jeżeli jednak w międzyczasie na dysku zapisane zostały już inne pliki, istnieje szansa że nadpisały one części odzyskiwanych danych. Skutki przypadków takich jak ten, jak również specjalistyczne przypadki złożonych systemów danych, są trudniejsze do odzyskania i mogą wymagać ingerencji specjalisty.
Firmy odzyskujące dane zatrudniają specjalistów posiadających nie tylko wykształcenie ale i doświadczenie z różnymi systemami operacyjnymi i sprzętem. Najlepsze firmy wykorzystują również wyspecjalizowane, stworzone specjalnie do tego celu narzędzia. Jeżeli dane uległy uszkodzeniu, w ruch idzie specjalistyczne oprogramowanie. W zależności od stopnia uszkodzenia i skomplikowania plików, dane mogą zostać odzyskane w całości lub częściowo. Istnieje szereg narzędzi przystosowanych do różnych systemów operacyjnych, jednak wszystkie działają w podobny sposób.
Pierwszym krokiem jest diagnoza problemu. Należy określić sposób utraty danych – czy zostały przypadkowo skasowane ? A może uszkodzeniu uległ nośnik na którym dane te się znajdowały ? Jeżeli problemem jest dysk, najprawdopodobniej trzeba będzie zabrać go to tzw. “clean room’u” – specjalnie chronionego przed mikrodrobinkami pomieszczenia, w którym ryzyko dalszego uszkodzenia otwartego dysku przez kurz i inne mikroskopijne elementy jest praktycznie zerowe. W takich warunkach specjalista jest w stanie pracować nad dyskiem i naprawić go bez ingerencji w to co jest na nim zapisane.
Gdy juz dysk zacznie działać, tworzona jest kopia zapasowa całej jego zawartości. Dopiero wtedy rozpoczyna się odtwarzanie struktury plików i tworzenie listy plików i folderów znajdujących się na dysku. Każdy plik zostanie również przetestowany w poszukiwaniu uszkodzeń i naprawiony, jeżeli jest to możliwe. Ostatnim krokiem jest umieszczenie odzyskanych danych na nowym nośniku i przekazanie klientowi.
Jak widać sam proces odzyskiwania danych nie jest specjalnie skomplikowany, wymaga jednak szczególnych umiejętności i specjalistycznego sprzętu. Rynek komputerowy to ciągły wyścig miedzy producentami sprzętu i wdrażanymi ciągle, nowymi technologiami. W związku z tym konieczne jest ciągłe kształcenie w tej dziedzinie i trzymanie ręki na pulsie. Wybierając firmę odzyskującą dane powinniśmy zatem kierować się głównie ich dotychczasowymi osiągnięciami ze sprzętem i systemem operacyjnym jakim dysponujemy.