Narzędzia z myślą o gwincie

Narzynki to proste narzędzia służące do nacinania zewnętrznych gwintów. Możemy rozróżnić dwa główne sposoby wykonywania gwintów za pomocą narzynek. Pierwszym i zdecydowanie częściej spotykanym jest nacinanie ręczne. W tym przypadku, narzynka mocowana jest do specjalnej oprawki, która posiada dwa uchwyty po swoich przeciwległych bokach. Operator za pomocą uchwytów obraca narzynką zamocowaną na pręcie zaczynając skrawanie. Z powodu znacznego tarcia między ostrzami narzynki do gwintowania ( https://artykulytechniczne.pl/narzynki.html ), a powierzchnią pręta często stosuje się środek smarny, który zmniejsza siły skrawania. Drugim sposobem użycia narzynki, jest nacinanie maszynowe. W tym przypadku montuje się narzynkę w oprawę na maszynie, która wprawią ją w ruch obrotowy. Pracownik poprzez ruch posuwisty pręta zaczyna proces skrawania co jest znacznie wydajniejsze niż ręczna metoda.

Podział narzynek ze względu na kształt

Narzynki można podzielić miedzy innymi ze względu na kształt zewnętrzny. Najpopularniejszym jest zdecydowanie przekrój okrągły, który najlepiej nadaje się na mocowanie w oprawce. Na jego średnicy bowiem znajdują się otwory montażowe do których można przykręcić na sztywno oprawkę. Czasami można spotkać też kształt sześciokątny. Jest on stosowany, głównie po to, aby mógł z nim współpracować na przykład klucz płaski.

Zastępuje on bowiem w trudno dostępnych miejscach, znacznie większą gabarytową oprawkę. Standardowe narzynki do gwintów mają przekrój okrągły o kształcie walca. Istnieją też tak zwane narzynki dzwonowe, których jeden z końców jest zbieżny do środka. Stosowane są one głównie do mocowania w uchwytach tokarek, a ich wydłużona stożkowa część stosowana jest do głębszego gwintowania elementów. Grubość narzynek wynosi zazwyczaj od 7 do 9 podziałek danego gwintu. W przypadku wykonywania gwintów drobnozwojnych, grubość narzynek sięga maksymalnie do 15 podziałek danego gwintu.
Podział narzynek do gwintowania ze względu na rodzaj gwintu
Narzynki i gwintowniki ( oferta zestawów do gwintowania ) to narzędzia, które oferują użytkownikowi nacinanie szerokiego zakresu gwintów. Najczęściej spotyka się podane niżej rodzaje gwintów:
1. M – gwint metryczny zwykły. Zarys gwintu pod katem 60°
2. MF – gwint metryczny drobnozwojny. Zarys gwintu pod katem 60°
3. UNC – gwint amerykański zunifikowany zwykły. Zarys gwintu pod katem 60°
4. UNF – gwint amerykański zunifikowany drobnozwojny. Zarys gwintu pod katem 60°
5. G – gwint calowy do rur walcowy. Zarys gwintu pod katem 55°
6. R – gwint rurowo stożkowy. Zarys gwintu pod katem 55°
7. BSW – gwint Whitwortha BSW zwykły. Zarys gwintu pod katem 55°
8. BSF – gwint Whitwortha BSW drobnozwojny. Zarys gwintu pod katem 55 °
9. NPT – gwint amerykański stożkowo rurowy. Zarys gwintu pod katem 60°

Podział narzynek ze względu na nakrój

Nakrój jest to część skrawająca ostrza, która wprowadza ostrze na pręt. Głównym parametrem nakroju jest jego długość. Ma ona duże znaczenie w kontekście sił skrawania. W przypadku małych długości siły skrawania rosną co znacznie zwiększa wymaganą siłę potrzebną do wykonania gwintu. Z tego względu dla trudno obrabialnych materiałów stosuje się dłuższe długości nakroju rzędu od 2 do 3 * podziałka danego gwintu. Dla zwykłych materiałów przyjmuje się zaś około 1.75 * podziałka gwintu.

Podział narzynek ze względu na materiał wykonania

Podstawowym materiałem z którego wykonuje się narzynkę jest stal szybkotnąca ( HSS ). Jest to materiał, który charakteryzuje się bardzo dobrą wytrzymałością, która wymagana jest podczas skrawania, gdzie występują wysokie siły. Minusem zaś zastosowania stali szybkotnącej jest na pewno względnie niska temperatura pracy oraz mała twardość. W tym przypadku maksymalnie bowiem można gwintować materiały o twardości do 35 HRC. Jeżeli chcemy uzyskać gwint na twardszym materiale, należy zastosować narzynkę wykonaną z innego materiału. Odpowiednim będzie stal szybkotnąca z dodatkiem kobaltu ( HSSE ). Dodatek kobaltu po pierwsze zwiększa temperaturę pracy, co umożliwia większe obroty narzynki do gwintowania, a więc szybsze nacinanie gwintów. Po drugie pozwala on na wykonywanie gwintów w twardszych materiałach, których twardość sięga do 64 HRC.